Vrij Scherpe Ondernemers 10: Buurtbinders & Academie voor andere ideeën

Maartje van der Lee van Buurtbinders en Academie voor andere ideeën

Deel 10 van Vrij Scherpe Ondernemers staat in het teken van Maartje van der Lee van Buurtbinders en de Academie voor andere ideeën. Een bijzonder verhaal over het werken aan een eerlijke en rechtvaardige wereld.

“Werken aan een eerlijke en meer rechtvaardige wereld begint klein”

Iedere maand heb ik het voorrecht om met een ondernemer in gesprek te gaan. Dit keer het interessante verhaal van Maartje van der Lee, samen met Willeke van der Doelen de drijvende kracht achter Buurtbinders en de Academie voor andere ideeën. In dit inspirerende gesprek kwam ik er al snel achter dat ik mijn voorbereide vragen overboord kon gooien. Het verhaal van Maartje is namelijk niet in een standaard kader te vangen.

Een impact maken

Buurtbinders richt zich op het creëren van beweging en betrokkenheid in de buurt. Daarmee werken zij iedere dag aan een meer bewuste en eerlijke wereld. Maartje licht toe: “Buurtbinders buigt zich over thema’s als leefbaarheid, eenzaamheid, wijkontwikkeling, integratie, armoede en duurzaamheid. Dat doen wij door  écht met onze poten in de klei te staan. We beginnen namelijk in de buurt, in het échte leven. Dat is de wereld die we kennen en waar we direct invloed op kunnen uitoefenen”. De projecten die Buurtbinders oppakt worden geïnitieerd in opdracht van een organisatie, op verzoek van een buurt of juist vanuit eigen ambities.

Hoe ziet zo’n project er dan uit?

Maartje: “De aanleiding is vaak dat leefbaarheid van de wijk in het geding is. We kijken écht naar wat er aan de hand is in een buurt, wijk, dorp of gemeente door er letterlijk met onze caravan te wonen’. Eenzaamheid van ouderen of een opvang van vluchtelingen in de wijk bijvoorbeeld. De centrale vraag: Wat is het goede om te doen? We luisteren altijd naar alle betrokkenen en zo zoeken we naar verbinding, maar we starten in de wijk. Dat begint in een wijk bijvoorbeeld met het parkeren van onze Buurtbinders caravan. Die stallen we daar voor één week. Het contact ontstaat al bij het installeren van de caravan en tussen de mensen voeren we gesprekken en luisteren we naar wat er leeft. We weten in relatief korte tijd snel wat er leeft en speelt voor bewoners en we hebben meteen haakjes om het in beweging te zetten!”

Pragmatisch werken om beweging te creëren

Naast de verzoeken vanuit de wijk, schakelen ook organisaties Buurtbinders in om relevante vraagstukken op te lossen. Van een woningcorporatie tot aan scholen en gemeenten. Maartje vertelt: “De aanvliegroute is vaak verschillend, maar onze aanpak blijft hetzelfde. Willeke en ik zijn allebei maatschappelijk betrokken en willen opkomen voor kwetsbare doelgroepen. Veel organisaties hebben de juiste intenties maar worstelen vaak met bureaucratie en dat staat ‘het goede doen’ wel eens in de weg. Wat dat betreft hebben wij een pragmatische insteek en proberen we verandering te realiseren door te doen”.

“Zo ondernemen wij zelf ook actie omdat we zelf als mens ons zorgen maken over wat er zich om ons heen afspeelt. Klimaat is zo’n thema. We zien dat veel gemeenten en bedrijven daarmee bezig zijn. Maar de stem van bewoners zagen we nog niet terug in het debat terwijl juist daar de verandering moet beginnen. We pleiten dan voor een sociale partner aan de ontwerptafel. En daarom organiseerden we een congres waar we politiek Den Haag uitnodigen, maar ook de gemeente, bedrijven en de sociale wereld. We stelden hen de vraag: Hoe menselijk is de energietransitie en hoe kan het dat in zo’n belangrijk proces de stem van de bewoners niet gehoord wordt? Die avond zijn er nieuwe verbindingen gelegd tussen de verschillende partijen en is er nagedacht over wie wanneer op moet staan. Het geeft vrijheid om zelf deze initiatieven te kunnen organiseren. Gelukkig zijn wij een financieel gezond bedrijf waardoor dit mogelijk is”, vult Maartje aan.

Academie voor andere ideeën

Waar Maartje en Willeke zich met Buurtbinders op de kwetsbare groepen richten, wilden zij de focus niet alleen op kwetsbaarheid leggen. Een eerlijkere en rechtvaardigere wereld ontstaat door ook krachtige, maatschappelijk betrokken bewoners te betrekken bij wat zich afspeelt bij een groep die niet voor iedereen zichtbaar is, maar mogelijk wel een bijdrage kunnen leveren aan een eerlijkere wereld. Zo ontstond de Academie voor andere ideeën. “Met deze academie spreken wij een andere doelgroep groep aan: maatschappelijk betrokken, bevragend op wat zij in deze tijden kunnen betekenen en wie ze zijn in relatie tot de ander. Hier nodigen wij mensen uit om in een informele setting vanuit een breder perspectief naar de wereld te kijken. We hebben het over economie: Wie bepaalt wat ik waard ben? Democratie: ben ik verantwoordelijk voor het geluk van een ander? Levenskunst: Hoe leid ik een betekenisvol leven? De thema’s zijn altijd gelinkt aan klimaat, economie en sociale ongelijkheid. Hierbij dagen wij mensen, die niet direct met deze thema’s te maken hebben, uit om na te denken. Op deze manier proberen we iets in beweging te brengen bij een andere groep”, legt Maartje uit.

Hoe vullen Buurtbinders en de Academie voor andere ideeën elkaar aan?

Maartje: “Het versterkt elkaar. Om een goede discussie te voeren bij de academie is het van belang om écht te weten wat er speelt in de wereld. Vandaar dat ieder teamlid, momenteel een team van 6 personen, ook altijd in de praktijk werkt via Buurtbinders. De inhoud staat bij de academie centraal en de inhoud komt voort uit wat er leeft in de samenleving. Niet omdat iets bijvoorbeeld financieel interessant zou kunnen zijn. Met andere woorden Buurtbinders en Academie voor andere ideeën werken aanvullend op elkaar”.

De impact in kaart brengen

Maartje en Willeke zijn nu 7 jaar bezig en hebben inmiddels hun bestaansrecht verdiend. “In deze systeemmaatschappij wordt vaak gevraagd naar bewezen resultaten, daar worstelden we op het begin mee. Hoe toon je aan dat een aanpak werkt als je met name waarde toevoegt in een buurt. Dat zijn niet altijd concrete, meetbare resultaten en dat is vaak wat opdrachtgevers wel willen horen.  We kunnen steeds beter de impact die we maken meten en onder woorden brengen. We gebruiken ook cijfers, maar altijd met de nuance van de verhalen van bewoners: dan komen cijfers tot leven en krijgen ze soms een andere betekenis”, vertelt Maartje.

Ondernemen en hulp verlenen

Maartje groeide op in een open gezin op een boerderij. Het was een plek waar iedereen graag kwam en waar alles besproken werd aan tafel. Een veilige plek en altijd op mensen gericht. “Leven op een boerderij is een levensstijl. Je bent altijd aan het werk. Daar komt denk ik mijn ondernemendheid vandaan. Naast de focus op hulpverlening wilde ik graag organiseren. In het werk dat ik voor diverse organisaties deed zag ik regelmatig kansen en signaleerde ik dat dingen anders georganiseerd konden worden. Een systeem ontneemt ook ergens de energie en passie om te werken. Vandaar dat ik ook al vrij snel zelfstandig ging werken om het anders te kunnen doen. Willeke en ik liepen vast in de bureaucratische wereld. We voerden geregeld mooie gesprekken over het oprichten van een onderneming. Nu kunnen wij dingen daadwerkelijk anders organiseren. Het volgens eigen inzichten inregelen. Wat dat betreft zijn Willeke en ik ook complementair aan elkaar wat erg goed werkt in onze samenwerking”, licht Maartje toe.

Opstaan voor de menselijke kant

“Ondernemerschap gaat altijd door. Dat had ik mij vooraf niet gerealiseerd. Je zit op een trein en je bent altijd weer onderweg naar het volgende. We zien namelijk altijd kansen. Wat dat betreft is dit ook hoe ik leef. Hoe mooi is het dat wij bezig zijn met dat wat er toe doet. Op groot én klein niveau. Alles wat ik leer en ervaar in het leven pas ik toe. Dat is een bepaalde manier van zijn. We draaien diverse projecten met verschillende onderwerpen, maar in feite is het één samenhangend verhaal. Het is een proces van inzoomen en uitzoomen, dingen in perspectief plaatsen en toepassen. In onze business is het lastig om in hokjes te denken, het werk vult elkaar aan namelijk. Wij staan op voor de menselijke kant om een eerlijke en rechtvaardige wereld te creëren”, stelt Maartje.

Welke wijze les heb jij geleerd in het ondernemerschap?

Maartje: “Dat is toch dat trouw blijven aan waar je voor staat altijd werkt. Soms betekent dat dat je nee moet verkopen tegen een nieuwe opdracht. Ook al is het financieel nog zo interessant en biedt het zekerheid. Dat was de eerste keer echt bevrijdend. Het paste niet in ons plaatje. Daarnaast heb ik ook gemerkt dat opdrachtgevers deze eerlijkheid waarderen. Tot nu toe zijn veel opdrachtgevers ook bij ons teruggekomen voor een vervolgopdracht”.

Naar welke droom werken jullie toe met Buurtbinders en Academie voor andere ideeën?

Maartje: “Het ideaalplaatje is dat wij twee werelden fysiek verbinden op één plek. Een mooie koffie- en lunchtent gerund door mensen die vanwege taal, cultuur of positie een achterstand hebben. Deze mensen ontwikkelen zich en bouwen een toekomst op. Ondertussen vindt er in deze lunchroom een inspirerende sessie met maatschappelijke thema’s plaats waar mensen met een bak koffie of een biertje luisteren en discussiëren over relevante vraagstukken”.

“Zelf blijf ik bezig met dat wat er toe doet. Dat gaat voor mij persoonlijk altijd over mijzelf in relatie tot mijn omgeving en wat er maatschappelijk speelt. Op dat onderwerp blijf ik aan staan. Ondernemen in het sociale domein is naar mijn idee een waardevolle toevoeging. Wij dwingen onszelf namelijk om anders te kijken, om kansen te zien en op te staan. Niet omdat we een onderneming moeten runnen, maar juist omdat wij ondernemend zijn. Daardoor kunnen wij een grotere impact maken in de werelden die wij kennen”, sluit Maartje af.

Ga naar de website van Buurtbinders

>> De Horeca Bazaar – Deel 9 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Hoogzaad Wonen – Deel 8 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Broodjeszaken Lekker – Deel 7 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Werk Atleet – Deel 6 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Ambiance Van Leeuwen – Deel 5 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Creatie Maakt Alles – Deel 4 Vrij Scherpe Ondernemers
>> Studio Reyneveld – Deel 3 Vrij Scherpe Ondernemers
>> By Brekel – Deel 2 Vrij Scherpe Ondermers
>> Neeltje’s Beautysalon – Deel 1 Vrij Scherpe Ondernemers